امروزه سیستم ترمزهای مختلفی، از ترمزهای مکانیکی قدیمی گرفته تا ترمزهای احیا کننده جدیدتر، در صنعت خودروسازی استفاده می‌شود. این که آیا قصد خرید خودروی جدید را دارید یا چراغ سرویس ترمز شما روشن شده باشد، به درک انواع ترمزهای وسیله نقلیه که با آنها سر و کار دارید کمک می‌کند. در ادامه مقاله به بررسی انواع متداول سیستم‌های ترمز در خودروها و اجزای آنها خواهیم پرداخت.
ترمزهای هیدرولیک
سیستم ترمز اولیه مورد استفاده در اکثر وسایل نقلیه مدرن، سیستم ترمز هیدرولیک است. سیستم‌های ترمز هیدرولیک از روغن ترمز برای جابجایی قطعاتی مانند لنت ترمز یا کفشک استفاده می‌کنند که ماشین را قادر می‌سازد سرعت خود را کاهش دهد.
روش کار ترمزهای هیدرولیک بسیار ساده است: هر زمان که پدال ترمز را فشار می‌دهید، فشار به روغن ترمز از طریق سیلندر اصلی ارسال شده و فشار هیدرولیک ایجاد می‌کند. این فشار، روغن ترمز را از طریق خطوط ترمز در هر چرخ پایین می‌آورد. هنگامی که روی چرخ‌ها قرار گرفت، روغن ترمز بسته به نوع ترمز روی چرخ، مواد اصطکاک را به روتور یا درام ترمز فشار می‌دهد. این ماده اصطکاک انرژی جنبشی چرخ در حال چرخش را می‌گیرد و آن را به انرژی گرمایی تبدیل می‌کند، زیرا نیروی اصطکاک باعث کاهش سرعت چرخ می‌شود!
شما معمولاً دو نوع ترمز هیدرولیک را روی چرخ‌های خودرو خواهید یافت: ترمزهای دیسکی یا ترمزهای درام. تفاوت‌های اصلی این دو نوع ترمز شامل موارد زیر می‌شود:
ترمز درام
ترمز درام که در سال 1900 اختراع شد، اولین نوع سیستم ترمز درون چرخ بود. این ترمزها در ابتدا مکانیکی بودند – از سیم و اهرم برای کار استفاده می‌کردند – اما بعداً با سیستم هیدرولیک کارآمدتر، سازگار شدند.
ترمزهای درام هیدرولیک و ترمزهای دیسکی به روش‌های مشابهی عمل می‌کنند. این تا زمانی است که فشار روغن ترمز به چرخ برسد، تا برای ایجاد اصطکاک روی چرخ مورد استفاده قرار بگیرد. ترمز درام از مجموعه‌ای از کفشک‌های ترمز که توسط پیستون‌ها (که با فشار هیدرولیک از روغن ترمز به بیرون رانده می‌شوند) محکم به درام چرخان داخل چرخ فشار می‌آورند، استفاده می‌کند. اصطکاک کفشک‌های ترمز سبب کاهش سرعت درام چرخ شده و سرعت ماشین را کاهش می‌دهد.
هنوز هم می‌توان روی چرخ‌های عقب برخی از خوردوهای مدرن، ترمزهای درام را مشاهده کرد، اما این ترمزها تا حد زیادی با ترمزهای دیسکی جایگزین شده‌اند. این تغییر به ترمزهای دیسکی اغلب به دلیل قدرت توقف و کارایی بیشتر آنهاست.
ترمز دیسکی
حتی با اینکه ترمزهای دیسکی و ترمزهای درام تقریباً به صورت همزمان اختراع شدند، اما ترمزهای دیسکی تا دهه 1950 به سیستم ترمز ترجیحی تبدیل نشدند. ترمزهای دیسکی مایع تحت فشار را از سیلندر اصلی دریافت می‌کنند، مشابه ترمزهای درام. اما به جای سیلندر چرخ با پیستون، مایع به یک کولیس فرستاده می‌شود که مجموعه‌ای از لنت‌های ترمز را در خود جای داده است. فشار مایع باعث می‌شود لنت‌های ترمز، روتور فولادی متصل به چرخ چرخان را فشار دهند. اصطکاک لنت‌های ترمز روی روتور، چرخش را کند کرده و ماشین را متوقف می‌کند.
امروزه ترمزهای دیسکی به سیستم ترمز ترجیحی تبدیل شدند، زیرا تمیز کردن آنها راحت‌تر از ترمزهای درام است، گرما را بهتر مدیریت می‌کند، قدرت توقف بیشتری تولید می‌کند و هندلینگ بهتری در شرایط مرطوب ارائه می‌دهد.
ترمز ضد قفل
نوع دیگری از ترمز در سیستم‌های هیدرولیک، ترمز ضد قفل یا ABS است. ترمز ضد قفل، سیستم ترمز خودکاری است که در مواقع لغزنده یا اضطراری فعال می‌شود. در شرایط لغزنده یا در هنگام ترمز اضطراری شدید، ممکن است خودروی شما شروع به سر خوردن کرده و از کنترل خارج شود و یا قفل شدن چرخ‌ها، سبب سر خوردن بشود. سیستم ABS با پمپاژ خودکار و سریع ترمزها با سرعتی بیشتر از انسان – گاهی بیش از 15 بار در ثانیه از این امر جلوگیری می‌کند. با این حال، ABS تنها زمانی کار می‌کند که از پدال ترمز استفاده کنید.
سیستم‌های ترمز ضد قفل از حسگرهای الکترونیکی برای تشخیص زمان قفل شدن چرخ‌ها استفاده می‌کنند. این سیستم میزان فشار روغن ترمز ارسالی به هر چرخ را تنظیم کرده و به شما این امکان را می دهند که بر روی فرمان تمرکز کنید همزمان که ABS و پای شما ترمز را کنترل می‌کنند.
ترمزهای مکانیکی
اولین نوع ترمزهای خودرو به صورت مکانیکی کار می‌کردند، این ترمزها از پیوندهای مکانیکی استفاده می‌کردند که به صورت دستی توسط یک اهرم برای انتقال نیروی ترمز کنترل می‌شد. در حالی که بیشتر انواع ترمز از آن زمان به سیستم های هیدرولیک یا احیا کننده تبدیل شده‌اند، ترمز دستی هنوز در اکثر موارد به صورت مکانیکی عمل می‌کند.
ترمز دستی
ترمز دستی یا ترمز اضطراری مستقل از سیستم ترمز هیدرولیک است. هنوز گاهی اوقات از آن به عنوان ترمز اضطراری یاد می‌شود زیرا هدف اصلی آن، این بود که در صورت خراب شدن ترمزهای اصلی به عنوان یک ترمز ایمن عمل کند. امروزه بیشتر فقط برای پارک ایمن استفاده می‌شود.
ترمز دستی معمولاً با قفل مکانیکی چرخ‌های عقب کار می‌کند. هنگامی که ترمز دستی را می‌کشید یا دکمه ترمز دستی را فشار می‌دهید، لنت یا کفشک ترمز عقب به روتور یا درام عقب فشار آورده و از حرکت آن جلوگیری می‌کند. ترمز دستی نه تنها تضمین می‌کند که خودرو در شیب سرازیر نمی‌شود، بلکه با کاهش فشار روی دنده، به گیربکس نیز استراحت می‌دهد. اما برای به دست آوردن این مزیت، باید مطمئن شوید که از ترمز دستی به درستی استفاده می‌کنید.
ترمز احیا کننده
با ورود خودروهای هیبریدی و برقی بیشتر به جاده‌ها، ترمزهای احیا کننده رایج‌تر شدند. در یک سیستم ترمز احیا کننده، موتور الکتریکی خودرو به قدرت یا محدود کردن چرخش چرخ ها کمک می‌کند.
سیستم ترمز احیا کننده یا RBS یکی از جدیدترین فناوری‌های ترمز در خودروهای مدرن، به ویژه خودروهای هیبریدی و الکتریکی است. ترمزهای احیا کننده با جذب انرژی جنبشی ناشی از ترمزگیری و استفاده از آن برای کمک به شارژ مجدد باتری‌هایی که موتور الکتریکی را شارژ می‌کنند، کارایی خودرو را تا حد زیادی بهبود می‌بخشند.
اگرچه بسیاری از خودروهای الکتریکی هنوز با ترمزهای هیدرولیک عرضه می‌شوند، ترمزهای احیا کننده می‌توانند بهترین عملکرد را برای کاهش سرعت خودرو داشته باشند. ترمز احیا کننده زمانی عمل می‌کنند که پدال ترمز را فشار دهید یا به سادگی پای خود را از روی پدال گاز برداشته و ماشین را روی دنده خلاص قرار دهید.